بز مرغز یا مرخز کردستان یکی از نژادهای بومی استان کردستان و آذربایجان غربی شناخته می شود که از پرورش این نژاد بومی می توان به تولید گوشت، الیاف با ارزش موهر و شیر منجر شود که البته امروزه این نژاد در حال انقراض است و مهمترین دلیل آن شاخه نزدن درختان بلوط، اطلاع نداشتن از الیاف باارزشی است که این نژاد بومی تولید می کند.

کله پاچه یک غذای سنتی در خاورمیانه، کشورهای عربی و منطقه قفقاز است که حاوی پروتئین، آهن و انواع ویتامین ب است که به طور کلی طبعی گرم دارد البته قسمت های مختلف کله پاچه خواص و مضرات و طبع متفاوتی دارند و برای هضم راحت آنها و خوشمزه کردن آن از مصلحاتی چون دارچین، آبلیمو، گشنیز، سویق، زیره استفاده می شود و به طور کلی مصرف کله پاچه برای بیماران نقرس، قلبی-عروقی و کسانی که چربی خون دارند و همچنین زنان باردار توصیه نمی شود.

با وجود اینکه بیشترین درصد شیر خوراکی در جهان به شیر گاو می رسد اما بهترین جایگزین شیر گاو را همین شیر بز می نامند که حتی مواد مغذی و ویتامین و معدنی بیشتری نسبت به گاو دارد و شبیه ترین شیر به شیر مادر محسوب می شود که خواص زیادی دارد و مصرف آن حتی برای افرادی که حساسیت به نوشیدن شیر دارند توصیه می شود.

جگر یا همان کبد یکی از بهترین قسمت های گوشت گوسفند و گاو محسوب می شود که سرشار از آهن و روی است و بهترین ماده غذایی برای درمان کم خونی و رشد کودکان محسوب می شود و به اندازه گوشت قرمز پروتئین دارد اما در نوع طبخ جگر بهترین حالت کباب جگر است که امروزه به نام جگر وز لرستان شهرت زیادی دارد و حتی به ثبت جهانی رسیده است.

با توجه به خواص روغن حیوانی و همچنین افزایش درصد خرید روغن حیوانی کرمانشاهی بهتر است با نگاه کردن به رنگ، بو کردن آن و انجام یک سری آزمون خطا روغن حیوانی اصل کرمانشاهی را خریداری کنید و با توجه به ذائقه و طبع خود از نوع گاوی یا گوسفندی آن استفاده کنید.

یکی از غذاهای خوب مدیترانه و ایرانیان شاید همین کباب دنبلان گوسفندی باشد با این وجود بیضه و دنبلان جزو قسمت های حرام گوسفند محسوب می شود و در دین اسلام خوردن آن حرام است و حتی از دید مراجع تقلید نیز حکم شده است که از این قسمت گوسفند خورده نشود.

شاید یک دامدار با مشاهده علائمی چون سر بالا نگه داشتن بز و عبور نکردن از درب ورودی آغل فکر کند بز کور شده است و اقدام به حذف آن از گله کند و این کاملا اشتباه است چرا که این علائم نشان از عفونت چشم بز دارد که با قرمزی، پوسته پوسته شدن، هاله سفید رنگ، ریزش مو در اطراف و داخل چشم بز همراه است و امکان درمان آن وجود دارد.

کله پاچه یک غذای گرم و تر است که برای افراد گرم مزاج توصیه نمی شود و در صورت مصرف این غذای پرچرب بهتر است از خوردن مواد سرد چون ماست و دوغ اجتناب کنید چون باعث انجماد چربی در بدن شما می شود.

با توجه به خواص گوشت و شیر بز پرورش بز در ایران و جهان رواج دارد اما اگر به دنبال بهترین نژاد بزهای گوشتی ایرانی هستید نژاد بومی هرمزگان به نام تالی نژاد خوبی است که با شرایط آب و هوایی مناطق سواحل جنوب غربی و غرب کشور سازگار است و درصد دو قلوزایی آن به بالای 25 درصد می رسد.

برای تامین مواد غذایی و خوراک دام و طیور لازم است که مواد مغذی شامل پروتئین های مورد نیاز دام و طیور را فراهم کنید تا بتواند باعث بهبود و افزایش کیفیت گوشت و همچنین افزایش تولید شیر دام زنده شود از این رو خیلی مهم است که مواد پروتئینی را در جیره غذایی دام و طیور قرار دهید که ارزان قیمت ترین آنها کنجاله دانه پنبه است که البته مصرف زیاد آن می تواند منجر به مسمومیت دام و همچنین تغییر در زرده تخم مرغ شود.

با توجه به خواص شیر و همچنین میزان کاهش هزینه نگهداری بز نسبت به گوسفند و گاو پرورش بزهای محلی و بومی ایرانی چون نجدی اهمیت ویژه ای دارد به خصوص اینکه نژاد نجدی دارای میزان تولید شیر بالایی دارد و حتی با وجود میزان خوراک دهی کم این میزان تولید شیر در مدت 6 ماه را فراهم می کند و جزو نژادهای چند قلوزا محسوب می شود که سود خوبی برای کسانی دارد که به پرورش بز بومی ایرانی روی می آورند.

پودر ماهی یکی از مواد کنسانتره ای پروتئینی است که به دلیل وجود درصد بالای پروتئین و همچنین وجود متیونین، لیزین، کلسیم و فسفر و به دلیل وجود اسید آمینه میتونین و سیستئین قابلیت هضم راحت تری دارد از این رو برای رشد طیور و همچنین سرعت رشد دام و جبران کمبود مواد معدنی، ویتامین، پروتئینی بهتر است نسبت به خرید پودر ماهی و جایگذاری آن در جیره غذایی دام اقدام کنید البته این جیره باید طبق دستور کارشناس تغذیه و به اندازه کافی داده شود چرا که مصرف زیاد آن هم مضر می باشد.