انواع بیماری های متابولیک در گاوهای شیری

نوشته شده توسط

فرشاد ذوقی

انواع بیماری های متابولیک در گاوهای شیری

با خرید گاوهای شیری چون هلشتاین، سمینتال شما می توانید باعث افزایش تولید شیر شوید اما دقت کنید که این کار تنها با تغذیه مناسب دام همراه است در غیر این صورت عدم تغذیه مناسب در گاوهای شیری و آبستن می تواند با بروز انواع بیمار های چون تب شیر، سندروم کبد چرب، کتوزیس، لنگش، جابجایی شیردان همراه شود و باعث بروز خسارت اقتصادی زیاد و افزایش هزینه نگهداری و دامپزشکی شود.

میزان مصرف 85 درصد شیر خوراکی جهان متعلق به شیر گاو است و همین باعث شده است که امروزه گاوداران نسبت به گذشته و با تغذیه مناسب نسبت به پرورش گاوهای شیری روی بیاورند. قطعا خرید بهترین نژادهای گاو شیری جهان می تواند باعث افزایش تولید شیر شود که در این بین تغذیه مناسب جزو عوامل تاثیر گذار است  و حتی در صورت عدم مدیریت درست ممکن است گاوهای شیری به انواع بیماری های متابولیکی چون تب شیر، جابجایی شیردان، سندروم کبد چرب، کتوزیس، لنگش مبتلا شوند. بیشترین سود گاوداری شیری زمانی است که علاوه بر افزایش تولید شیر باعث افزایش تولید مثل و همچنین گوساله زایی شود بنابراین هر گاودار با صرف هزینه بابت خرید بهترین نژاد، خرید اسپرم گاو و همچنین انجام روش تلقیح مصنوعی برای این هدف پیش می رود که سوء مدیریت تغذیه ای می تواند باعث بروز انواع بیماری های بعد از زایمان گاو شود.

فروش گاوهای شیری

برای مشاهده تمام آگهی ها روی عکس زیر کلیک کنید.

انواع بیماری های بعد از زایمان گاو

نگهداری و مراقبت از گاو آبستن به تنهایی کافی نیست بلکه شما باید به خوبی مواد معدنی، ویتامین، پروتئین بدن گاو زنده را فراهم کنید در غیر اینصورت کمبود هر کدام از آنها می تواند باعث بروز انواع بیماری های متابولیکی چون تب شیر، لنگش، جابجایی شیردان، جفت ماندگی، کتوزیس شود.

گاو با وجود اینکه نسبت به گوسفند زنده کمتر در معرض بیماری های دامی قرار می گیرد اما سوء مدیریت تغذیه و کمبود مواد معدنی چون کلسیم، کاهش گلوکز خون و حتی مواردی چون افزایش وزن گاو می تواند باعث بروز بیماری های مختلف بعد از زایمان شود.

1-بیماری تب شیر در گاو

تب شیر به واقع ربطی به تب کردن گاو ندارد و عملا به خاطر کاهش سطح کلسیم خون بدن گاوها انجام می شود که بیشتر در گاوهای سن بالا و پر تولید این بیماری رخ می دهد. علت اصلی بیماری تب شیر در گاو پس از زایمان کاهش میزان کلسیم بدن گاو به خاطر خروج شیر آغوز است که عملا باعث کاهش سطح کلسیم خون و خشک شدن بدن گاو می شود.

علائم و نشانه های بیماری تب شیر

  1. کاهش اشتها
  2. عدم فعالیت درست دستگاه گوارش
  3. سرد شدن گوشها و خشک شدن پوزه گاو
  4. عدم تعادل حین راه رفتن
  5. ایستادگی همراه با لرزش
  6. افتادن روی سینه یا پهلو

دقت کنید که حدود 75 % از موارد بروز تب شیر 24 ساعت و حدود 5% آن 48 ساعت بعد از زایمان گاو مشخص می شود.

نحوه درمان بیماری تب شیر

تزریق وریدی محلول گلوکونات کلسیم و همچنین خوراکی 100 گرم کلرید آمونیوم بمدت 204 روز و یا بلوسهای حاوی کلسیم بالا ( gr75) هشت ساعت قبل از زایمان می تواند باعث درمان بیماری شود.

بهترین روش پیشگیری از بیماری

  1. کاهش مصرف کلسیم به 50 گرم در روز (کمتر از 5/0%جیره)
  2. کاهش مصرف فسفر به gr 45در روز (کمتر از 35/0%)
  3. محدود کردن گاوها با علوفه های خشکبی چون یونجه و سیلاژ با درصد کلسیم بالا.
  4. استفاده از مکمل نمکهای آنیونی در جیره گاوهای خشک

2-بیماری کتوزیس در گاوهای شیری

این بیماری متابولیک نیز به خاطر عدم تغذیه مناسب گاوها به خصوص کاهش انرژی در دوره شیردهی گاو رخ می دهد که در 10 روز تا شش هفته بعد از زایمان گاو بیشترین درصد ابتلا به بیماری وجود دارد. در واقع این بیماری با کاهش میزان سطح گلوکز خون صورت می گیرد که عوامل دیگری چون جفت ماندگی، جابجایی شیردان نیز می تواند باعث تشدید بیماری شود.

علائم و نشانه های بیماری کتوزیس

  1. کاهش اشتهای گاو در مصرف غلات
  2. عدم فعالیت شکمبه گاو
  3. کاهش وزن و تولید شیر

بهترین روش تشخیص بیماری از طریق آزمایش و بررسی سطح کتونها در شیر و ادار گاو است.

نحوه درمان بیماری

  1. تزریق وریدی گلوکز
  2. استفاده از هورمون گلوکوکورتیکوئیدها(کورتیزو٠?)
  3. استفاده از قندهای خوراکی چون پروپیونات سدیم و پروپیلن گلیکول

بهترین روش پیشگیری از بیماری کتوزیس

  1. مانع از افزایش وزن گاوهای شیری در اواخر شیردهی شوید چون در گاوهای تازه زا عملا باعث کاهش اشتهای گاو می شود.
  2. به ازای هر راس گاو شیری در اواخر دوره آبستنی یعنی سه هفته مانده به زایمان باید 4.2 کیلوگرم غلات اضافه شود.
  3. افزایش مصرف انرژی بعد از زایمان گاو  با یونجه مرغوب
  4. استفاده از مقدار 6 گرم در روز نیاسین دو هفته قبل از ایمان گاو

3-سندروم کبد چرب گاو

بخاطر کاهش میزان انرژی بدن گاوهای شیری در اوایل شیردهی عملا چربی ذخایر بدن گاو تجزیه می شود و همین باعث افزایش سطح اسیدهای چرب غیر اشباع خون و بیماری کبد چرب می شود.

علائم بیماری

نشانه های این بیماری مانند بیماری کتوزیس است و حتی با افسردگی دام همراه است.

نحوه درمان بیماری

درمان قطعی برای بیماری سندرم کبد چرب وجود ندارد و با تزریق وریدی گلوکز مانند بیماری کتوزیس انجام می شود و برای کاهش خسارات اقتصادی و جلوگیری از افزایش هزینه نگهداری و داروی گاو معولا با حذف دام صورت می گیرد.

4-جفت ماندگی گاو

پس از زایمان گاو عملا باید یک ساعت بعد جفت خارج شود که با خارج نشدن جفت به مدت دوازده ساعت بعد از زایمان عملا امکان ابتلا به جفت ماندگی وجود دارد، این بیماری بیشتر گاوهای تلیسه و مسن معمول است.

علل جفت ماندگی

  1. چسبندگی جفت به دیوار رحم که می تواند با ترشح هورمون استروژن همراه شود، گاوهایی که پنج روز زودتر یا دیرتر زایمان می کنند به این بیمار مبتلا می شوند.
  2. عدم انقباض یا سستی رحم که می تواند به خاطر بروز بیماری تب شیر اینکار رخ دهد.
  3. عفونت و بیماری اندامهای بدن گاو
  4. کمبود ویتامین A یا بتا کاروتن, سلنیوم, ید و عدم تعادل کلسیم و فسفر

نحوه پیشگیری از بیماری

  1. کاهش عوامل استرس زا چون گرما، رطوبت، تهویه نامناسب
  2. برنامه غذایی مناسب در دوره خشکی گاو
  3. واکسیناسیون به موقع گاو بر علیه بیماری های عفونی
  4. استفاده از مکملهای ویتامین E و سلنیم در طول دوره خشکی.

5-جابجایی شیردان گاو

شیردان گاو معمولا در کف شکم قرار دارد که به دلیل افزایش میزان گاز و نفخ شیردان باعث جابجایی آن به سمت راست یا چپ شکم گاو می شود. این بیماری تقریبا 90 درصد در شش هفته بعد از زایمان گاو رخ می دهد.

علایم جابجایی شیردان:

  1. عدم تغذیه مناسب
  2. کاهش میزان تولید شیر
  3. خمیدگی پشت
  4. کاهش میزان مدفوع یا اسهال ملایم در روزهای اول و مدفوع با رنگ تیره و بد بو

دلایل جابجایی شیردان گاو

  1. فشار وارد آمده توسط جنین به دستگاه گوارش
  2. بیماری هیا تب شیر، سندروم کبد چرب و ورم پستان می تواند باعث بروز بیماری شود.
  3. عواملی که باعث تضعیف انقباضات ماهیچه ای و تجمع گاز در روده می شود.

نحوه درمان

  1. غلتاندن گاو به حالت پشت در موارد خفیف
  2. جراحی که معمولاً مقرون به صرفه نیست

بهترین روش پیشگیری از بیماری

  1. عدم تغذیه گاوهای آبستن با خوراک های حجیم
  2. تغییر تدریجی مرحله خشکی به جیره مرحله شیرواری گاو

 

نظری برای این مقاله ثبت نشده است