آشنایی با نژاد گوسفند ماکویی
نوشته شده توسط
فرشاد ذوقی
یکی دیگر از نژادهای گوشتی ایرانی که افزایش وزن بالایی در دوره پرورابندی دارد نژاد ماکویی است که علاوه بر تولید گوشت برای تولید پشم مناسب است، به دلیل کیفیت بالای پشم از آن بعنوان بهترین پشم رنگرزی و ساخت فرش استفاده می شود و کیفیت بالای شیر ماکویی هم برای ساخت پنیر لیقوان مزید بر علت شده است.
استان آذربایجان غربی به دلیل افزایش زمین های زراعی، مراتع و چمنزارها، چراگاهها وهمچنین میزان آب جاری و فرآورده های کارخانجات جزو مناطق بکر برای پرورش گوسفند زنده محسوب می شود. رتبه سوم آذربایجان غربی به دلیل وجود بیش از 3.5 میلیون راس گوسفند و بز در این استان است که در بین نژاد گوسفندان ایرانی افشاری، مغانی و ماکویی جزو نژاد گوسفندان آذربایجان غربی محسوب می شوند که جزو دسته گوسفندان گوشتی محسوب می شوند. گوسفندان افشاری و مغانی جزو بهترین نژاد گوسفندان گوشتی ایرانی محسوب می شوند و نژاد ماکویی هم جزو دسته گوشتی-پشمی محسوب می شود که علاوه بر تولید گوشت و پشم مرغوب دارای میزان شیردهی بالاست و بهترین پنیر ایران یعنی پنیر لیقوان از شیر گوسفندان ماکویی درست می شود. اگر قصد پرواربندی گوسفندان را در مدت زمان کوتاه 100 روزه دارید نژاد ماکویی می تواند انتخاب خوبی باشد که میزان افزایش وزن روزانه آن به 250 گرم نیز می رسد.
فروش گوسفند زنده ارومیه
برای مشاهده تمام آگهی ها روی عکس زیر کلیک کنید.
گوسفندان گوشتی-پشمی ماکویی
در ایران انواع نژاد گوسفندان وجود دارد که هر کدام خصوصیات ظاهری و ویژگی منحصر به فردی دارد به عنوان مثال نژاد افشاری، مغانی، شال برای پرواربندی مناسب هستند و اگر به دنبال تولید پشم بیشتر هستید نژاد کرمانی و ماکویی مناسب این کار هستند. در واقع نژاد ماکویی یک نژاد دو منظوره است که برای تولید گوشت و پشم مرغوب پرورش داده می شود.
اهمیت پرورش گوسفندان ماکویی
این نژاد ایرانی بیش از 500 هزار راس جمعیت دارد و بیشتر در استان های آذربایجان غربی و شرقی مناطقی که پوشش گیاهی بالایی دارند ودارای مراتع و زمین های زراعی زیاد هستند پرورش داده می شوند.
خصوصیات ظاهر گوسفندان ماکویی
- رنگ بدن سفید با لکه های سیاه یا قهوه ای در اطراف صورت، پوزه، گوش و اطراف چشم
- جثه ای متوسط و دنبه ای گرد و کوتاه دارند.
- گوشهای آویزان به طول 13.3 سانتی متر و طول سر و عرض آن 2 به یک است.
- قوچ ها شاخ دار و میش های این نژاد بدون شاخ هستند.
میزان وزن و رشد در دوره پرورابندی
این نژاد گوشتی –پشمی در استان آذربایجان غربی و شرقی به خوبی پرورش داده می شوند و برای دوره پرورابندی عالی هستند به طوری که یک گوسفند یک ساله با تغذیه مناسب به وزن 100 کیلوگرم می رسد البته پرواربندی گوسفندان پیر چهار ساله با افزایش وزن کمتری نسبت به گوسفندان جوان همراه است.
- وزن بره تازه متولد شده : نر 4.4 و ماده 3.8 کیلوگرم
- وزن بره تا پایان شیرخوارگی: نر 23 و ماده 22 کیلوگرم
- وزن بره شش ماهه : نر 32 و ماده 29 کیلوگرم
- وزن گوسفند بالغ نژاد ماکویی : قوچ 65 و میش 55 کیلوگرم
- میزان افزایش وزن روزانه نژاد ماکویی در طول دوره پرواربندی به 250 گرم می رسد.
- میزان درصد بازدهی غذایی نژاد 10
- میزان درصد لاشه گوشت گوسفند : 52 درصد
میزان درصد دو قلوزایی
این نژاد علاوه بر تولید گوشت، پشم و همچنین شیر بالا برای زایش و افزایش تولید مثل گله مناسب است و میزان درصد دو قلوزایی آن به 10 درصد می رسد از این رو می تواند جزو نژاد گوسفندان چند قلوزا ایرانی شناخته شود.
مدت زمان شیردهی و تولید شیر گوسفندان ماکویی
در یک دوره 4 ماهه این نژاد گوسفندان ایرانی به ازای هر راس قابلیت تولید شیر روزانه 640 گرم را دارند که کیفیت شیر گوسفند آنقدر بالاست که برای ساخت پنیر لیقوان از آن استفاده می شود.
میزان پشم تولید شده گوسفندان ماکویی
نژاد ماکویی و کرمانی جزو بهترین نژاد گوسفندان پشمی ایران محسوب می شوند هر چند که در این بین نژاد های سنجابی،کلکوهی ، نائینی، بلوچی نیز برای پرورش و تولید پشم مناسب هستند.
ظرافت خاص، تارهای بلند و سفید رنگ بودن پشم گوسفند باعث شده است که پشم این نژاد گوسفند برای رنگرزی، بافت فرش های ایرانی بهترین گزینه باشد.
- میزان تولید پشم سالیانه: 1 الی 2 کیلوگرم
- قطر پشم : 25 الی 32 میکرون
- طول دسته پشم : 10 الی 13 سانتی متر
- میزان پشم حقیقی : 65 الی 85 درصد
- میزان بازدهی پشم : 65 الی 77 درصد
احداث ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفندان ماکویی
یکی از نژادهای خوبی ایران ماکویی است که به خاطر اصلاح نژاد وجلوگیری از انقراض این نژاد در سال 1366 در شهرستان ماكو – 20كيلومتري شهرستان ماكو سه راهي شوط یک ایستگاه پرورش نژاد ماکویی احداث شده است که اهداف اصلی آن حفظ ژنتیکی این نژاد و موارد زیر است.
- حفظ منابع ژنتيكي گوسفند ماکویی
- شناسایی خصوصیات تولید نژاد ماکویی از جمله گوشت، پشم، شر و بره زایی
- بررسی خصوصیات ظاهری و احتمال آمیخته گیری این نژاد با نژادهای دیگر
- ایجاد گله رکورد دار و شجره دار کردن آن به منظور افزایش راندمان تولید
- ایجاد گله پشتیبان به منظور افزایش خلوص نژاد
- توزیع قوچ مناسب برای افزایش درآمد دامداران و کاهش همخونی در گله های مردمی که کاملا در شرایط پرواربندی و سازگار با مرتع تست شده باشند.
- تامين احتياجات جامعه ، قطع وابستگي و ارتقاء سطح معيشتي گوسفند داران
- تبدیل به دامداری صنعتی
- جلوگیری از نابودی مرتع توسط دام ها
- شناخت تنوعات ژنتیکی و غیر ژنتیکی در این نژاد
- همكاري با واحدهاي تحقيقاتي و آموزشي استان جهت تحقيق و ترويج روش هاي اصولي وپرورش و نگهداري گوسفند
- آموزش تكنسين هاي شاغل در تلقيح مصنوعي گوسفند جهت همكاري با گوسفند داران منطقه