اسب نژاد عرب , معرفی و بررسی خصوصیات

اسب نژاد عرب یکی از نژادهای اسب سبک در جهان و متعلق به منطقه خاورمیانه می‌باشد.

شناسایی این نژاد به دلیل شکل سر متمایز و دم بلند آن آسان می‌باشد.

فروش اسب عرب

برای مشاهده تمام آگهی ها روی عکس زیر کلیک کنید.

اسب نژاد عرب یکی از قدیمترین نژادها در جهان محسوب شده

به طوری که کشف‌های باستان‌شناسی اصول این نژاد را به ۴۵۰۰ سال قبل برمی‌گرداند .

اسب نژاد عرب در منطقه خاورمیانه بوجود آمده و از آنجا از طریق تجارت یا جنگ‌ها به تمام جهان انتشار یافته‌اند .

همچنین از این نژاد برای بهبود بخشیدن ویژگی‌های دیگر نژادها از قبیل قدرت تحمل بالا، فرمان پذیری و سرعت استفاده می‌شود.

نژاداسب عربی در طول تاریخ به دست مردم عرب کوچ نشین پرورش و تکامل یافت تا آنجا که به‌طور معمول این اسب با صاحب خویش در یک چادر می‌زیسته.

این ارتباط نزدیک و تنگاتنگ با انسان تا به امروز در این نژاد حفظ شده‌است و آن را به مورد اعتمادترین نژاد اسب برای استفاده در جنگ‌ها مبدل کرده بود .

این شیوه پرورش اسب عربی هم اکنون توسط مربیان اروپایی نیز دنبال می‌شود به طوری که مربی اسب با آن مانند یک دوست رفتار می‌کند.

انضباط و فرمانبرداری این اسب سبب می‌شود که به صورت یکی از قویترین نژادها در مسابقات اسب دوانی درآید .

این نژاد یکی از ده نژاد محبوب در بسیاری از مناطق جهان شامل ایالات متحده آمریکا، کانادا، بریتانیا و … است و همچنین سرزمین اصلی آن خاورمیانه است.

اهمیت اسب نژاد عرب در جهان تا به آن حد پیش رفته که سازمانی بین‌المللی مخصوص آن با عنوان سازمان جهانی اسب عرب برای حفظ این نژاد زیبا تشکیل شده‌است که ایران نیز از اعضای آن می‌باشد.
اسب عرب

تاریخچه :

نژادی که امروز بنام عرب شناخته می‌شود، کهنترین گونه اسب و تنها نژاد کاملاً خالص و اصیل می‌باشد که نقشی اساسی در تاریخ انسان و اسب بازی کرده‌است.

اسب عرب در مراتع غنی در امتداد بین‌النهرین (که اکنون شامل کشورهای عراق، سوریه، قسمتهایی از ایران و شبه جزیره عربستان می‌گردد) رشد و تکامل یافت.

مبدأ اسم”عرب” مبهم است. بنا به عقیده برخی ممکن است از کلمه عبری “arabha”به معنی سرزمین تاریک یا جلگه وسیع بی درخت مشتق شده‌است .

اگر چه خاستگاه اسب عرب به صورت یک معما باقی‌مانده ولی بر اساس شواهد باستان‌شناسی آنچه مشخص است این نژاد قدمتی حدوداً پنج هزار ساله دارد.

اجداد اسب عرب کمی کوچکتر از اسب عرب امروزی بوده‌اند ولی در سایر موارد اسب عرب امروزی بسیار شبیه به اجداد باستانی خود است.

جندین خصوصیت ویژه اسب عرب را ازدیگر نژادهای اسب متمایز کرده‌است که برجسته‌ترین آنها سر اسب عرب است.

ویژگی‌های سر در اسب عرب نیمرخ مقعر، چشمان برجسته، منخرین بزرگ، پوزه ظریف و گوش‌های کوچک و شکیل است.

در باور عرب، در سیمای اسب اصیل مفاهیم روحانی و الهی متجلی است پیشانی فراخ در بردارنده تقدیر الهی، دم بلند سمبلی از غرور و سربلندی و گردن قوسی شکل و یال بلند نمایانگر رشادت و دلاوری است.

به درستی مشخص نیست اسب عرب در ابتدا برای کار مورد استفاده قرار گرفت یا برای سواری اما آنچه مسلم است این نژاد حدود ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح توسط مردم مشرق زمین اهلی شد و با گذر زمان به یک ضرورت جهت تضمین بقای مردم بدوی بدل شد.

اسب‌ها اعتبار بزرگی برای قبایل بدوی بودند بزرگ هر قبیله می‌توانست تاریخ شفاهی و اصل و نسب هر خانواده از اسبان را به خوبی شجره نامه اجداد خانواده خود در عشیره شرح دهد.

در اکثر نژادهای اسب، نریان‌ها از شان و جایگاه بالاتری نسبت به مادیان‌ها برخوردارند در حالی که در مورد اسب نژاد عرب مسئله متفاوت است.
مادیان عرب

بدوی‌ها مادیان اصیل را جزء ارزشمندترین دارایی‌های قبیله محسوب می‌کردند و مادیان‌ها بهترین مرکب جهت میادین رزم بودند چرا که (بر خلاف نریان‌ها) در پاسخ به نزدیک شدن اسبان دشمن شیهه نمی‌کشیدند و ایجاد خطر برای مردان قبیله نمی‌کردند.

بهترین مادیان‌های جنگی در صحنه پیکار رشادت و قدرت خود را به نمایش می‌گذاشتند وبدون اینکه به زمین بخورند سنگینی بار و زخم سرنیزه‌ها را تحمل می‌کردند.

یک سوارکار ماهربدوی می‌توانست به کمک چنین مرکبی به دشمن قبیله خود حمله کرده و با تصاحب رمه‌های گوسفند، شتر و بز دشمن، آنها را به دارایی‌های قبیله خود بیفزاید و پیروزی در این پیکارهای محلی مستقیماً وابسته به قدرت، سرعت و چالاکی اسبان هر قبیله بود.

بدوی‌ها با اسبان خود مسابقه نیز می‌دادند و برنده مسابقه بهترین اسب از قبیله مغلوب را دریافت می‌کرد که دریافت یک مادیان به عنوان هدیه افتخار بزرگی محسوب می‌شد.

در مورد مادیان‌های اصیل خرید و فروش معمول نبود ولی در صورت معامله، مبلغ مورد معامله بین طرفین اغلب باور نکردنی بود.

ارزش و جایگاهی که عرب بدوی برای مادیان قائل بود موجب شد نام و نشان هر دسته از اسبان بر اساس نام ونشان مادرانشان تعیین شود و طبیعتاً اگر مادر اسبی مادیانی خوشنام بود این محبوبیت به او نیز به ارث می‌رسید اسم فامیل (تیره) اسبان اغلب بر اساس نام قبیله یا شیخ پرورش دهنده آنها تعیین می‌شد.

عرب بدوی بیش از هر چیز برای خلوص نژاد اسبانش ارزش قائل بود و هر قبیله معمولاً پرورش دهنده تیره‌ای خاص بود .
خصوصیات ظاهری اسب عرب

۱ . قد و اندازه :

اسب نژاد عرب در قد و قامت نسبت به بسیاری از اسب های سواری کوتاه تر است.

قد اکثر اسب های این نژاد بین ۱۴۲ تا ۱۵۴ سانتی متر میباشد اما در بعضی از اسب های عرب میتوان شاهد قد هایی بین ۱۵۴ تا ۱۶۲ سانتی متر نیز بود.

وزن اکثر اسب های عرب بین ۳۵۰ تا ۴۵۰ کیلوگرم میباشد.
اسب عرب

رنگ و نشانه ها

اسب های عرب اصیل به رنگ های کهر، نیله (خاکستری)، کرنگ، مشکی و ابرش یافت می شوند که عمده ترین رنگ آنان کهر و سپس نیله است.

بعضی از اسب های عرب بر روی سر و قلم های دست و پای خود نشانه های سفیدی دارند

در صورتی که اسب دارای هیچ نشانه سفیدی نباشد، به آن اسب بی نشان می گویند (مثال: اسب کهر بی نشان=اسبی به رنگ کهر که هیچ نشانه سفیدی بر روی سر و بدنش وجود ندارد)

در صورتی که اسب دارای نشانه های سفید بر روی هر چهار قلم دست و پای خود باشد، به آن اسب چهار قلم سفید می گویند (مثال: اسب کرنگ چهار فلم سفید=اسبی به رنگ کرنگ که هر چهار قلم دست و پایش سفید باشد)

پوست تمامی اسب های عرب در تمام قسمت های بدنشان، به غیر از قسمت هایی که نشانه های سفید رنگ دارند، به رنگ مشکی است. گفته میشود پوست مشکی این اسب در گذشته این نژاد را از گرمای خورشید کویر محافظت میکرده.

با اینکه اسب های عرب بسیاری با رنگ موی “سفید” وجود دارند، اما رنگ سفید در واقع اثر عمل طبیعی ژن خاکستری است.

اسب های نیله در هنگام تولد به رنگ مشکی، کهر یا کرنگ هستند و هنگامی که رشد میکنند به تدریج رنگشان روشن تر میشود تا در نهایت یا کاملا سفید میشوند و یا خاکستری لکه لکه اما رنگ پوست آن ها مشکی است و در تمام طول عمرشان نیز مشکی باقی می ماند.

بنابراین، تمامی اسب های عرب سفید رنگ در حقیقت نیله هستند و هیچ ژن سفیدی در اسب های عرب وجود ندارد، با اینکه تعداد بسیار بسیار اندکی از اسب های عرب به دلایل دیگری به رنگ “سفید” ثبت شده اند.

رنگ مشکی در میان اسب های عرب جزو رنگ های کمیاب و نادر به حساب می آید (حدود ۴% از اسب های عرب به رنگ مشکی اند)

دلیل علمی کمیابی رنگ مشکی در اسب نژاد عرب این است که ژن مشکی اکثر اوقات تحت سلطه ی ژن غالب “Agouti” در می آید و سبب به وجود آمدن ناحیه های مشکی در اسب های کهر میشود.

در حال حاضر بعضی از مزرعه های تولید و پرورش اسب عرب به کمک تست های ژنتیک و DNA تلاش میکنند تا احتمال تولید کره های مشکی خود را افزایش دهند.
اسب عرب

سرشت و خوی

اسب نژاد عرب برای قرن های متعددی در صحراها و کویر ها و در ارتباط نزدیکی با انسان ها وجود داشته اند.

مالکان اسب های مادیان ارزشمند جنگی به منظور جلوگیری از دزدیده شدن مادیان های قیمتی خود، آن ها را درون خیمه های خود و در کنار خانواده و فرزندان خود نگهداری میکردند.

تنها اسب هایی که به طور طبیعی از سرشت خوبی برخوردار بودند اجازه ی تکثیر داشتند و نتیجه ی آن، این شد که امروزه اسب های عرب از آنچنان خوی خوبی برخوردارند که جزو یکی از تنها نژادهای اسبی هستند که قوانین فدراسیون سوارکاری آمریکا (United States Equestrian Federation) به افراد زیر ۱۸ سال اجازه ی نمایش دادن نریان های آن ها را در اکثر مسابقات زیبایی میدهد.

اسب نژاد عرب جزو دسته ی اسب های “خون گرم” به حساب می آید;

دسته ای که شامل اسب های خوش روحیه ی دیگری است که اصلاح و بهبود یافته اند و به منظور سرعت تولید می شوند، مانند آخال تکه (Akhal-Teke)، تروبرد (Thoroughbred) و بارب (Barb)

اسب نژاد عرب نیز مانند سایر اسب های خون گرم از اسب های حساس، باهوش و زیرک است که همین ویژگی ها امکان تعلیم سریع و ارتباط بهتر و قوی تر با سوارکار خود را برقرار میسازند، اما همین ویژگی ها نیز سبب می شوند که این نژاد به همان سرعتی که میتواند خو و عادت های خوب را فرا گیرد، خو و عادت های بد را فرا گیرد.

اسب های عرب شیوه های تمرین آزاردهنده (پرخاشگرانه) و بی منطق را تحمل نمی کنند.

اسب های عرب به طور طبیعی به همکاری با انسان ها گرایش دارند ولی اگر با آن ها بد رفتاری شود، همانند هر اسب دیگری، میتوانند بیش از حد عصبی یا مضطرب شوند اما به ندرت پرخاشگر و شرور میشوند و آن فقط در صورتی است که به طور جدی لوس شوند و یا در معرض سو استفاده و آزار شدید قرار بگیرند.
اسب عرب

ویژگی های منحصر به فرد

صورت: گودی صورت، چشم های درشت و برآمده، سوراخ های بینی بزرگ، پیشانی پهن، پوزه کوچک
بدن: دست و پاهای صاف، گردن قوس دار، نگه داشتن دم به سمت بالا در هنگام حرکت، بدن جمع و جور، سم های محکم، ران های قوی، استخوان های محکم، فاصله ی نسبتا کم بین ران پا و کتف
خوی: باهوش، هوشیار، تعلیم پذیر
دیگر:
-دقت، ریزبینی و وسواس در تکثیر این نژاد سبب شده اصالت اسب های این نژاد بیش از هر نژاد دیگری حفظ شود.
-یکی از قدیمی ترین نژاد های اسب (با حدود ۵۰۰۰ سال قدمت)
-یکی از محبوب ترین نژاد های اسب در سراسر جهان
-اسب های این نژاد دارای شجره نامه های دقیق تا چندین نسل قبل هستند.
-هیچ اسب سفیدی در این نژاد در هنگام تولد به رنگ سفید نبوده است.
-خط خونی اسب های عرب بر پیشرفت و توسعه نژادهایی مانند تراکهنر (Trakehner)، تروبرد (Thoroughbred)، مورگان (Morgan) و بسیاری نژادهای دیگر تاثیر گذاشته است.

منابع : اسباز